ضرورت های احیای جایگاه مساجد

مسجد به عنوان کانون اصلی شکل گیری اسلام در زمان حیات پیامبر عظیم الشان نقش اساسی در اداره جامعه داشت و خاستگاه جنبش های آزادیبخش در بسیاری از جوامع اسلامی بود و در دوران مبارزات انقلابی یاران خمینی بزرگ  نیز  نقش برجسته ای در پرورش انسان های شایسته ای داشت که  با درک و برداشت صحیح از مبانی و آموزه های دینی موفق شدند انقلاب اسلامی ایران را با حضور میلیونی  انسان های آزاده   بر پا کرده و در غایت نظام مقدس جمهوری اسلامی را در کشور ایران مستقر کنند.در دوران دفاع مقدس نیز مساجد نقش بسزایی در تامین و اعزام نیروهای داوطلب برای دفاع از مرزهای اعتقادی و جغرافیایی ایران اسلامی ایفا کردند و این نقش آفرینی با فراز و فرودهایی تاکنون نیز استمرار دارد.ماه مبارک رمضان همواره  عامل  توجه  بیشتر مردم به مساجد و رونق یافتن این مکان های مقدس می شود، با اغتنام از این فرصت به صورت مختصر  ضرورت های احیای جایگاه مساجد  را  بررسی می کنیم.بی تردید تحولات در عرصه رسانه و به خصوص فضای مجازی سایه سنگین خود را بر بسیاری از مراکز تجمع گسترانیده است و این امر تنها مختص ایران  و کشورهای اسلامی نیست اما با توجه به جایگاه رفیع مساجد در تمشیت امور، باید مراقب بود که این کانون اصلی وحدت و تقویت مبانی دینی و ارزشی به حاشیه نرود.رشد  فناوری‌ها و رسانه‌های اطلاعاتی و ارتباطی مدرن و رویکرد گستردة اقشار گوناگون جامعه به این رسانه‌ها، افزون بر ایجاد فرصت‌های خاص و بی‌بدیل، تهدیدها و چالش‌های مهمی را نیز فراروی جوامع گوناگون  قرار داده است. از آنجاییکه فضای حاکم بر این نوع رسانه ها ، متکثر، سکولار و اباحه گرانه است از این رهگذر جوامع دینی با چالش‌های بیشتری مواجه هستند و احتمال تاثیرات منفی بر کانون های  بومی ،مذهبی از جمله مساجد و محافل دینی بیشتر باشد.جایگاه برجسته مسجد در آموزه‌های دین و نیز در تحولات تاریخی جوامع اسلامی، بر هیچ کس پوشیده نیست و همین امر می تواند عاملی باشد که این مرکز دینی  آماج حملات زیاد قرار گیرد.در عصر کنونی با ظهور فزاینده فناوری‌های گوناگون اطلاعاتی و ارتباطی و افزایش ضریب نفوذ این فناوری‌ها در عرصه‌های گوناگون زندگی اجتماعی، و نیز شکل‌گیری و ‌گسترش نهادهای فرهنگی موازی و رقیب، تا حدودی جایگاه کانونی نهاد مسجد دستخوش تغییراتی شده است. عدم اهتمام به ظرفیت‌های مسجد برای پیشرفت جامعه و عدم بهره‌گیری اقشار جامعه از ظرفیت‌های ارتباطی و اجتماعی مسجد، به‌عنوان اصیل‌ترین شبکة ارتباطی و زمینه‌ساز پیوند و اعتماد اجتماعی، سبب تنزل جایگاه و اهمیت این نهاد دینی در جامعه و بروز آسیب‌ها و چالش‌هایی در این  خصوص می شود.به همین دلیل بایدضمن شناسایی  لایه های  مختلفی که می توانند در زمینه  مدیریت مسجد  و بازیابی نقش آن در اشاعه فرهنگ دینی  اثر بخش باشند زمینه های بالندگی  بیشتر مساجد را فراهم کرد.تبیین نقش مساجد در فعالیت های عمومی و اجتماعی ، استفاده از تمام ظرفیت های  مساجد در اعتلای فرهنگ ناب اسلامی ، سوق دادن مطالبه گری اجتماعی به مساجد و مدیریت آن در راستای توسعه سیاسی و اجتماعی، باز تعریف مدیریت امور فرهنگی متناسب با شرایط و ضرورت های موجود،شناخت دقیق پیشینه کارکردهای مساجد در ادوار گوناگون از مواردی است که می تواند در بازیابی  جایگاه وثیق این کانون الهی موثر باشد.فراموش نکنیم که بافت فرهنگی  جامعه ما استوار بر بن مایه های مذهبی و ارزشی است و همین مساله می تواند  در پویایی  نقش مساجد در این هنگامه پرآشوب  موثر باشد.امتناع از یارگیری های سیاسی و جناحی در مساجد در عین فعالیت سیاسی از مواردی است که بایستی مورد توجه و عنایت ویژه قرار گیرد.