نسخه چاپی
ارسال به دوستان
بسیاری از علاقه‌مندان به گرافیک سه‌بعدی با نرم‌افزارهایی مانند 3dMax یا Maya آشنا هستند. این نرم‌افزارها به دلیل قدمت و از طرفی منابع آموزشی فراوانی که در ارتباط با آن‌ها وجود دارد، بیشتر از سایر نرم‌افزارها بین کاربران شناخته شده هستند. اما در کنار این نرم‌افزارهای قدرتمند و معروف، نرم افزارهایی نیز هستند که تسلط به آن‌ها مي‌تواند راه دسترسی به نتیجه مطلوب را به مراتب ساده‌تر یا حداقل کوتاه‌تر کند. Blender از جمله مهم‌ترین این نرم‌افزارها است که در این شماره قصد داریم به بهانه انتشار نسخه جدید آن، شما را با تاریخچه، کاربردها و امکانات این نرم‌افزار آشنا کنیم. نرم‌افزاری که به‌رغم قدمت کم، با توجه به امکانات فوق‌العاده زیاد و نقاط مثبت فراوانش، توانسته به سرعت جای خود را در میان ابزارهای طراحی گرافیک سه بعدی و ساخت بازی‌هاي کامپیوتری باز کند و پا به پای بزرگان و نامداران این شاخه از علوم کامپیوتر، گروه زیادی را جذب خود کند.
فرمت فایل‌هاي نرم‌افزار Blender
فرمت اصلی و داخلی این نرم‌افزار، Blend است که امکان ذخیره‌‌سازی صحنه‌هاي مختلف در قالب یک فایل را به کاربر مي‌دهد. درباره این فرمت، در نظر داشته باشید، فایلی که با فرمت Blend ایجاد شود، توسط تمام نسخه‌هاي این نرم‌افزار (چه قدیمی و چه جدید) قابل شناسایی و کار است. از طرفی تمامی اطلاعات مربوط به صحنه، بافت‌ها، صداها، مواد و... در همین فایل ساده ذخیره مي‌شوند که حجم بسیار اندکی دارد.
پروژه‌هاي معروف ساخته شده با Blender
یکی از رایج‌ترین کارها برای به اصطلاح جا انداختن نرم‌افزارهای جدید و معرفی امکانات آن‌ها به کاربران در سراسر دنیا، به خصوص در زمینه طراحی انیمیشن و بازی، استفاده از آن‌ها در ساخت پروژه‌هاي گوناگون و معرفی ابزار و امکانات این نرم‌افزارها به علاقه‌مندان است. نرم‌افزار Blender پس از ورود به بازار، با استقبال به نسبت خوبی از سوی کاربران مواجه شد، اما همواره این شک و تردید وجود داشت که این نرم‌افزار، بیشتر یک برنامه تفریحی است تا یک برنامه تخصصی که بتوان به کمک آن، پروژه‌هاي قابل‌قبول تولید کرد. تون روزندال، برای اثبات نادرستی این ادعا، به همراه تیمی متشکل از طراحان و برنامه‌نویسان، نسبت به ساخت پروژه‌هاي گوناگونی در ابعاد به نسبت بزرگ اقدام کرد تا با این کار بتواند توانایی‌هاي نرم‌افزار ارزشمند خود را بیشتر از قبل به دیگران نشان دهد. از جمله این پروژه‌ها مي‌توان به انیمیشن کوتاه Elephants Dream اشاره کرد (شكل 4).
این انیمیشن کوتاه 9 دقیقه‌ای، نخستين پروژه تمام عیاری بود که به کمک نرم‌افزار Blender ساخته شد. اين داستان، روایت‌گر تقابل زندگی انسان‌ها با ماشین‌ها در دنیای به شدت صنعتی آینده بود. این پروژه با بودجه‌ای حدود 150 هزار دلار و در عرض هشت ماه ساخته و در 24 مارس سال 2006 به‌صورت ویدیویی به بازار عرضه شد. فضای سورئال فیلم و روش‌هاي به کار گرفته شده در ساخت آن، باعث جلب نظر منتقدان و مردم شد و نتیجه، برنده شدن آن به عنوان بهترین انیمیشن کوتاه در جشنواره فيلم سه‌بعدي اروپا بود. بعد از موفقیت این انیمیشن، تیم طراح Blender تصمیم گرفت، با ارتقای نرم‌افزار به کمک کاربران و به مدد اپن‌سورس بودن آن، ساخت پروژه‌اي بزرگ‌تر را با جزئیات بسیار بیشتری آغاز کند. حاصل کار، ساخت انیمیشن Big Buck Bunny بود (شكل5).
شكل 5- انیمیشن کوتاه Big Buck Bunny
این انیمیشن کوتاه ده دقیقه‌ای، برای طرفداران انیمیشن در ایران، شناخته شده‌تر از سایر محصولات تولید شده با Blender است. این کار هم که با بودجه‌ای تقریباً 150هزار دلاری ساخته شد، روایت‌گر داستان خرگوشی است که برای انتقام‌‌گرفتن از سه سنجاب، نقشه جالب و پیچیده‌ای طرح‌ریزی می‌کند. توجه به جزئيات، یکی از مهم‌ترین نقاط قوت اين انيميشن بود. ایجاد ساختار پوست حیوانات و طراحی دقیق و ظریف کاراکترها، این انیمیشن را به یکی از به یادماندنی‌ترین کارهای کوتاه تبدیل کرد. کاری که در آوریل سال 2008 و پس از هفت ماه کار، به بازار عرضه شد و مورد توجه علاقه‌مندان به انیمیشن‌هاي کامپیوتری قرار گرفت. بعد از موفقیت این دو پروژه بزرگ و چندین و چند پروژه کوچک دیگر، کم‌کم زمان آن رسیده بود تا توانایی‌هاي Blender در ساخت بازی‌هاي کامپیوتری به کاربران معرفی شود. به همین دلیل، طراحان Blender ، باز هم به سرپرستی آقای روزندال، نسبت به ساخت یک بازی کامپیوتری اقدام کردند. بازی که تحت عنوان Yo Frankie ! به بازار عرضه شد. این بازی كه بر‌اساس شخصیت‌ها و اتمسفر انیمیشن Big Buck Bunny توليد شده است، نخستين بازی تولید شده توسط Blender بود. به‌طور كلي طراحی مدل‌ها، انیمیشن و طراحی مراحل بازی به کمک نرم‌افزار Blender انجام شد و موتور بازی داخلی Blender در کنار موتور بازی Crystal 3d و با بهره‌گیری از اسکریپت‌هاي پايتون، محصول نهایی را به بازار ارائه کردند. نکته جالب توجه اين است که از این بازی دو نسخه وجود دارد. نسخه نخست اين بازي با بهره‌گیری از موتور‌بازی Blender و با زیر عنوان A Furry Vendetta به بازار ارائه شد و نسخه دیگری از آن نيز با استفاده از موتور‌بازی Crystal 3d و با زیرعنوان Furry Funny Frankie منتشر شد. هر دو بازی مراحل و کاراکترهای یکسانی دارند، اما نوع بازی (Game Play) آن‌ها به تابعیت از موتور بازیشان متفاوت است.
جايگاه Blender
Blender از همان ابتدا خود را به عنوان نرم‌افزاری مطرح کرد، که خلاقیت‌ها و نوآوری‌هاي فراوانی در عرصه گرافیک سه‌بعدی دارد و آینده‌ای روشن در انتظار آن است. آینده‌اي که امسال با رونمایی از نسخه جدید، شاید نزدیک‌تر و ملموس‌تر به نظر برسد. استفاده از Blender به هیچ عنوان به معنای بی‌نیازی از استفاده از نرم‌افزارهایی مانند 3dMax و Maya نیست و باید در نظر داشت که این نرم‌افزار مي‌تواند به عنوان یک ابزار کمکی، بسیاری از کارهایی را که با سایر نرم‌افزارها نیز قابل انجام است، به شکلی سریع‌تر و ساده‌تر به انجام رساند. طراحی بدن انسان یا هماهنگی حرکات لب و دهان با گفتار (LipSink) در نرم‌افزارهایی مانند 3dMax و ... نیز قابل انجام هستند، اما نرم‌افزاری مانند Poser مي‌تواند در خیلی از موارد، کار را برای کاربر راحت‌تر کند. Blender نیز دقیقاً همین حالت را دارد. کسانی که قصد کار در حیطه گرافیک سه‌بعدی را دارند، مي‌توانند در عین به کارگیری نرم‌افزارهایی مانند 3dMax، از امکانات جانبی Blender و سایر نرم‌افزارهای مشابه (Zbrush، Rhinoceros و ...) نیز جهت افزایش سرعت و کیفیت کار خود، بهره گیرند.
منابع:
بازدید از صفحه اول
نسخه چاپی
