ایران یا عربستان؛ کدام یک برنده توافق اوپک است؟

 

صبا ایران به نقل از پارسینه:

در حالی که هفته گذشته گمانه زنی‌ها و اظهارات حول این محور بود که نشست اوپک بدون دستیابی به توافق به پایان خواهد رسید، اما در نهایت روز گذشته وزیران نفت کشور‌های عضو و غیرعضو اوپک که توافق سال ۲۰۱۶ را امضا کرده بودند، در نهایت بار دیگر بر سر برنامه‌ای توافق کردند که همه از آن راضی بودند و برای خود یک پیروزی می‌دانستند.

بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، که در مقابل اتحاد ریاض و مسکو برای افزایش تولید، فشار زیادی را متوجه خود و بازار نفت ایران می‌دید، پس از نشست روز گذشته گفت: تصمیم گرفته شده است که توافق نوامبر ۲۰۱۶ به طور ۱۰۰ درصدی حفظ شود و تعهدات بیشتر از آن حذف شود.

بر اساس توافق ۲۰۱۶ میان اوپک و تولیدکنندگان غیراوپک، مقرر شده بود که روزانه ۱.۸ میلیون بشکه نفت از بازار حذف شود، اما در حال حاضر این رقم به ۲.۸ میلیون بشکه در روز رسیده است و توافق ۱۰۰ درصدی به معنای آن است که یک میلیون بشکه به تولید نفت کنونی اضافه خواهد شد.

وزیر نفت پس از آن در یک نشست خبری، به تشریح توافق اوپک و غیراوپک پرداخت و در این بین ضمن اشاره به این که ظرفیت عظیم تولید مازاد نفتی در جهان وجود ندارد، گفت: تنها روسیه می‌تواند کمتر از ۳۰۰ هزار بشکه و عربستان سعودی هم کمی بیشتر از این مقدار بر تولید خود بیافزایند افزایش ۱.۵ یا ۱.۸ میلیون بشکه‌ای تولید «بیشتر به شوخی شبیه است».

او در بخش دیگری از گفتگوی رسانه‌ای خودش به یک ابهام دیگر هم پاسخ داد و گفت: هیچ عضوی نمی‌تواند سهمیه ونزوئلا را تصاحب کند و اگر این کشور نتواند بیش از میزان کنونی تولید کند، هیچکس نمی‌تواند جانشین آن شود.

این اظهارات زنگنه درحالی مطرح می‌شوند که جولیان لی، تحلیل گر مسائل نفتی، نظر دیگری ابراز می‌کند.

لی در یادداشتی که برای بلومبرگ نوشته است، توافق روز گذشته را «یک پیروزی بزرگ» برای دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، می‌داند، چرا که تصمیم اوپک منجر به آن خواهد شد که دیگران، به ویژه عربستان سعودی، جای خالی نفت ونزوئلا و ایران را پر خواهند کرد.

به گفته لی، تعهد ۱۰۰ درصدی به هدف گذاری توافق سال ۲۰۱۶ برای اوپک به عنوان یک مجموعه در نظر گرفته شده است، نه برای تک تک اعضاء و پایبندی صد در صدی به این توافق تنها از طریق افزایش تولید عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت ممکن است.

بر اساس داده‌های بلومبرگ، ظرفیت مازاد عربستان سعودی نه رقم حدود ۳۰۰ هزار بشکه‌ای که زنگنه گفت، بلکه چیزی معادل ۱.۴۹۰ میلیون بشکه است و کشور‌های کویت، امارات و قطر هم به ترتیب ۲۹۰ هزار، ۲۸۰ هزار و ۱۸۰ هزار بشکه نفت بیشتر از تولید کنونیشان می‌توانند به بازار تزریق کنند. در این بین اگر اختلافی میان بغداد و اقلیم کردستان نبود، عراق هم ظرفیت افزایش تولید ۲۲۰ هزار بشکه‌ای را داشت. بنابراین، در شرایط فعلی و بدون احتساب روسیه و دیگر تولیدکنندگان غیراوپک، ۲.۴۶۰ میلیون بشکه ظرفیت مازاد تولید در جهان وجود دارد که بسیار بیشتر از رقم ۱.۸ میلیون بشکه مورد بحث است.

تحلیلگر بلومبرگ از سوی دیگر با اشاره به تحریم‌های نفتی ایران در ماه‌های پیش رو، بر این باور است که کاهش خرید نفت ایران بسیار شدیدتر از تحریم‌های دولت باراک اوباما خواهد بود که هر شش ماه، ۲۰ درصد از تولید نفت ایران را هدف قرار داده بود.

لی می‌گوید با افزایش فشار به خریداران اروپایی و آسیایی نفت ایران، صادرات آن به راحتی تا یک میلیون بشکه در روز کاهش پیدا خواهد کرد و با یادآوری تحریم صنعت آلومینیوم روسیه توسط ترامپ، به این مسئله اشاره می‌کند که رئیس جمهور آمریکا هیچ اهمیتی نمی‌دهد که اقداماتش موجب آسیب دیدگی دوستان یا دشمنانش شوند.

تحلیل گر بلومبرگ توافق روز جمعه اوپک را یک حرکت کلاسیک از سوی این گروه می‌داند: فاقد اعداد و ارقام چیزی که هرکسی بتواند با آن ادعای پیروزی کند.

عملکرد سهیل المزروعی، وزیر نفت امارات و رئیس دوره‌ای اوپک، هم یک کلاس پیشرفته چگونگی فرار از پرسش بود. از او بار‌ها پرسیده شد کشور‌های عضو با ظرفیت مازاد تولید چگونه می‌خواهند کاهش تولید دیگران را جبران کنند، و او بار‌ها از ارائه یک پاسخ روشن طفره رفت.

لی اضافه می‌کند این موضع گیری به وزیر نفت ایران اجازه داد تا نشست را با این ادعا ترک کند که به آن چیزی که می‌خواست رسید، اما نتیجه روشن است. سهم بازار بین اعضای اوپک تقسیم خواهد شد. در پایان سال جاری میلادی می‌توانیم ببینیم که تا ۱.۵ میلیون بشکه نفت در روز از تولید دشمنان آمریکا، یعنی ایران و ونزوئلا، کم شده و به متحد آمریکا یعنی عربستان سعودی رسیده است.