* اخبار ,گزارش‌هاو مقاله های اقتصادی خود را برای درج در سایت صبا ایران در قسمت تماس با ما ارسال نمایید*      
پنجشنبه ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 28
کد خبر: ۷۷۵۱۰
تاریخ انتشار: ۰۹ مهر ۱۳۹۴ - ۱۰:۵۹
 
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
دکتر قربانعلی تنگ شیر مدرس دانشگاه
امروزه نهادهای رسمی آموزش، تمام توان خود را به کار برده اند تا مهارت­ های لازم را در خصوص حفاظت از زندگی شهری و اصلاح الگوی درست آن به فراگیران خود بیاموزند. اما همان طور که می­ دانیم این تنها نهادهای رسمی آموزش نیستند که بر روی دانش، مهارت، فرهنگ و نگرش افراد در خصوص الگوی شهرنشینی تاثیر می گذارند. منابع اطلاع دیگری از قبیل رادیو، تلویزیون، سینما، مجله ها، روزنامه ها، دی وی دی، کامپیوتر، موبایل، کتاب­ های غیر درسی مانند کتاب­ های علمی، داستان و طنز و نظایر آنها همواره مهارت ­ها و اطلاعات متنوعی را در اختیار همگان قرار می ­دهند سیطره رسانه­ ها بر زندگی امروز بشر. در بعد ملی و بین المللی امری بدیهی است و پیامدهای رسانه ای چنان در تار و پود حیات فردی و اجتماعی انسان­ ها رخنه کرده است که تولید و مصرف آنها همچون دیگر کالاها و خدمات مورد نیاز بشر به پیروی از قوانین عام فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی صورت     می گیرد و صفت رسانه­ ها بخش مهم از فعالیت فرهنگی، هنری، جوامع به خصوص توسعه یافته را به خود اختصاص داده است.
فرهنگ شهروندی جزئی از مفهوم توسعه است. و از فرآیندهایی است که هرگز نمی توان آن را به شکل سطحی و کوتاه مدت در جامعه مطرح کرد. این مقوله به زیر ساخت های محکم و مداوم فکری نیاز دارد. باید ذهنیت افراد جامعه متحول شود.
در عصر حاضر که آن را عصر اطلاعات می­ دانند بهره گیری از منابع گوناگون اطلاعاتی به عنوان منابع مختلف تغذیه بشر مورد توجه قرار گرفته است. جوامع اطلاعاتی برای آن که شهروندانی فرهیخته و با سواد داشته باشند باید از طریق مختلف اطلاعات مناسب و لازم برای آنان را در اختیارشان قرار دهند. این امر سبب می شود افراد در ابعاد گوناگون رشد یابند و علاوه بر داشتن تخصص های مورد نیاز جامعه از بینش و دانشی که برای هر شهروند برای گذران یک زندگی متفکرانه لازم است برخوردار شوند. رسانه­ ها ابزارهایی قوی و موثر هستند که در جهت تعدیل رفتارهای انسانی و انتشار عادات و ارزش های فرهنگی نقش آفرینی می­ کنند. تاثیر گذاری و عمومیت آنها دلایل بسیاری دارد. از جمله آنها اینکه هنوز در دنیای کنونی ستاره­ های سینما، کارگردان­ ها، فیلم نامه نویسان، داستان نویسان، خوانندگان و نوازندگان، مقاله نویسان مجلات و مطبوعات، از ارزش و اعتبار اجتماعی خاصی برخوردارند. تاثیر گذاری آنها از این مسئله ناشی می ­شود. آنها می­ توانند از طریق کلام، صدا، رنگ، اعمال و تصاویر  به راحتی احساسات و عواطف ما را برانگیزند. رسانه­ ها به خصوص رسانه­ های دیداری و شنیداری الگوهای رفتارهای فردی را تعدیل کرده و بر استانداردهای گروهی رفتار تاثیر می ­گذارند. امروزه جامعه ای توسعه یافته تلقی می شود که بتواند در کنار شاخصه ­های اقتصادی بر معیار آموزش، اطلاعات و در حقیقت عنصر دانایی اجتماعی تاکید کند. در چنین جامعه ای رسانه­ ها با تولید و توزیع مطلوب اطلاعات، نقش زیادی در بالابردن آگاهی­ های گوناگون و ضروری به عهده می­ گیرند و جامعه را در نیل به تعالی و ترقی همه جانبه یاری می­ کند.
هر روزی که می ­گذرد زندگی شهری گسترده تر می­ شود و در کنار آن معضلات شهری نیز افزایش می­ یابد.
 معضلات شهری از یک سو و عدم آموزش شهرنشینی به شکل متمرکز از طرف دیگر، مدیران شهری را با مشکلاتی مواجه کرده است.  مشکلات و مسائلی که تا وقتی فرهنگ شهروندی شکل نگرفته و نهادینه نشود نمی­توان انتظار تخفیف یا حل آنها را داشت. رسانه­ ها در زمینه آموزش فرهنگ شهروندی می ­توانند به کمک مدیران شهری آمده و به اشاعه و ارتقای فرهنگ شهروندی بیش از پیش جهت و معنا ببخشند.  چرا آموزش شهروندی ضرورت دارد؟ چرا باید برای آموزش شهروندی از رسانه­ها کمک گرفت و این که رسانه­ ها چطور می ­توانند به آموزش شهروندی کمک کنند. این سئوالات پیش فرض­هایی را به وجود می آورد که باید مورد بررسی قرار بگیرند. اولین پیش فرض به تغییرات اجتماعی نظر دارد این که در 3-4 دهه گذشته دگرگونی­ها و تحولاتی در جوامع مختلف به وجود آمده که باعث شده ظرفیت و دنیایی که ما امروزه با آن مواجه هستیم به طور کل متفاوت و دگرگون شود.  پس ما می­ توانیم به گونه ای 30-40 سال اخیر را به عنوان عصری جدید نام گذاری کنیم. عصری که تمام مناسبات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی- هنری و تکنولوژیک آن به نسبت گذشته متفاوت است. مهم ترین تغییری که در این عصر به نسبت گذشته وجود دارد افزایش جمعیت است، افزایش جمعیتی که به خصوص در کشورهای در حال توسعه شاهد آن هستیم.  عمده این افزایش جمعیت به حالت شهرنشین در آمدند، نتیجه این شد که کلان شهرهایی با جمعیت های بالای 2-3 میلیون و با ظرفیت و پیچیدگی خاص به وجود آمدند. همراه با تغییرات جمعیتی تغییرات تکنولوژیک هم به وجود آمد به صورتی که انقلاب اطلاعات و ارتباطات شکل گرفت. آموزش الکترونیک، تجارت الکترونیک و شهروند الکترونیک جز تحولاتی هستند که در پیش روی ما قرار دارند.  اگر بالا رفتن سطح تحصیلات و افزایش حضور زنان را در کنار این تحولات بگذاریم، باعث می­شود حداقل در کلان شهرهای کشور خودمان، به ویژه کلان شهر تهران اتفاقات عجیبی بیافتد که نیازمند بررسی و نگرشی خاص به موضوع است.
بخش دیگری از پیش فرض های ما به حوزه شهر و مدیریت شهری برمی­گردد. مجموعه مطالعات و دیدگاه های نظری در بحث حوزه مدیریت شهری روی این مسئله اتفاق نظر دارند که شهر را باید پدیده ای فرهنگی- اجتماعی دانست.  شهرها دیگر تنها به عنوان محلی برای خوابگاه و آسایش، کار، فعالیت و صنعت محسوب    نمی­ شود و تبدیل به یک پدیده فرهنگی و اجتماعی شده اند. بنابراین باید رویکرد اجتماعی و فرهنگی را جایگزین رویکرد خدمات صرف شهری کرد و نگرش انسانی و ارزش گرا، حاکم بر اقدامات شهری شود. برای بررسی آموزش شهروندی و نقش رسانه پیش فرض های دیگری هم وجود ارد که یکی از این پیش فرض ها به تفاوت شهرنشین و شهروند برمی­گردد. زمانی که نگاه ما به مدیریت شهری تبدیل به یک نگاه فرهنگی، اجتماعی، انسانی و ارزش گرا شد، دیگر ساکنین شهر تنها به عنوان سوژه ­های منفعل نخواهند بود.  با این نگاه شهرنشینان تبدیل به افرادی می­ شوند که در متن زندگی اجتماعی قرار می­گیرند و هر خدمت و فعالیتی که می­ خواهد صورت بگیرد باید متوجه و ناظر بر این افراد باشد. به این ترتیب این افراد از شهرنشین به شهروند تبدیل
 می ­شوند. شهروند، فراتر از ساکن شهر و کسی است که قواعد زندگی شهری و ارزش­های اخلاقی آن را می­ شناسد، ایفاگر نقش مشارکتی در اداره زندگی، و برخوردار از حقوق و تکالیف شناخته شده
است.  با همه این حرف­ ها اگر قرار باشد شهرنشین به شهروند موثر و کار آمد تبدیل شود، باید برای رسیدن به این هدف به توانمندی و کارکرد رسانه­ ها بپردازیم. رسانه­ ها می­توانند زمینه­ هایی را برای افزایش مهارت­های شهروندی ایجاد
 کنند.  برای مثال اگر بتوانند یک نگرش قوام یافته را نسبت به ارزش­های اجتماعی ایجاد کنند و یا نسبت به فرهنگ، آداب و سنن ایجاد حساسیت کنند می­ توانند در این امر موثر واقع شوند. همچنین رسانه­ ها در زمینه های دیگری مثل احترام به شان و منزلت انسانی، صلح و محیط زیست پایدار را نیز می ­توانند ایفای نقش
کنند.

sendبازدید از صفحه اول
sendارسال به دوستان
printنسخه چاپی
info@sabairan.com : ایمیل مستقیم
شماره پیامک : 30008700
نام:
ایمیل:
* نظر:
طراحی و تولید: ایران سامانه