عطش خرید کالاهای خارجی از کجا نشات می‌گیرد؟

 
محمد لهراسبی

 اگرچه مدتها است که به مردم توصیه می شود که کالای ایرانی بخرند و از برندهای ملی خود حمایت کنند، اما تجربه سالهای قبل نشان داده که عطش خرید کالاهای خارجی علیرغم بودن نمونه‌های داخلی‌اش، همچنان در کشور و میان مردم وجود دارد و همین امر سبب شده که استراتژی‌های دولتی برای جایگزینی کالاهای داخلی با خارجی‌ها نقش بر آب شود، چراکه خواست جامعه چیز دیگری است.  در مقابل، تجربه هم نشان داده کالاهایی که توانسته‌اند همپای بازارهای دنیا و نمونه‌های خارجی و منطبق بر تکنولوژی روز پیش روند، جای خود را به سرعت در بین مردم ایران باز کرده اند و با اقبال حضور در سبدهای خرید مردم مواجه شده اند.
در این میان شاید هر سیاستگذاری در کشور، باید به ذی نفعانش که مردم هستند هم توجه داشته باشند، اگر قرار بر این است که جلوی حضور برخی کالاهای خارجی در بازار گرفته شود، باید به طور قطع شرایط را برای خرید نمونه های داخلی با کیفیت را نیز از سوی مردم فراهم کرد. البته نظر ذی نفعان سیاستهای دولت برای حمایت از کالاهای تولید داخلی نیز در نوع خود، حائز اهمیت است. البته مردم برای مقابله کالاهای داخلی با مشابه‌های خارجی‌شان راهکارهایی ارائه می‌دهند که شاید توجه به آنها راهکاری جدی برای تولیدکنندگان داخلی در رونق فروش کالاهایشان نسبت به همتایان خارجی خود باشد. نتایج نظرسنجی‌ها از مردم نشان می‌دهد که برخی از آنها بر این باورند که باید به هر شرکت بازرگانی، به اندازه سهمش در صادرات اجازه واردات داده بشود، در این صورت کل مشکلات واردات حل خواهد شد؛ نه اینکه یک شرکت که 2 ماه است افتتاح شده، بتواند با رانت، مجوز واردات میلیاردی بگیرد.  از سویی، برخی دیگر هم به بُعد کیفیت اشاره می‌کنند و می گویند که باید کیفیت کالاهای تولید داخلی بالا برده شود تا مورد اقبال مردم قرار گیرد. برخی دیگر هم به ضرورت ایجاد رابطه میان صنعت و دانشگاه اشاره دارند و معتقدند که تا زمانی که این ارتباط وصل نشود، کیفیت کالای ایرانی پایین می‌ماند و قدرت رقابت ندارد. بنابراین دانشگاه ها باید تقویت شده و صنعت باید مجوز تولید کالا را از دانشگاه بگیرد و البته آزمایش های علمی لازم نیز انجام بگیرد.  در این میان، حرف اصلی همه مردم این است که باید کیفیت‌گرایی از شعار و تعارف تبدیل به فرهنگ و اراده همه شود و هر تولیدکننده‌ای کار خوب تحویل می‌دهد، تشویق شود.  بالا بردن استاندارد و نظارت دقیق و بدون اغماض درجه بندی استاندارد تفاوت بین محصولی که با تک ماده استاندارد گرفته با محصولی که دارای بالاترین استاندارد و کیفیت هست، برخورد جدی با متخلفان در تولید کالا و محصول بی کیفیت و تقلبی نیز از جمله دیگر راهکارهای مردم برای رونق خرید کالاهای داخلی است.
دسته ای از مردم هم بر این باورند که اگر دولت از تولیدکننده داخلی حمایت کرد و این تولیدکنندگان سطح کیفی تولید را بدون دلایل موجه رعایت نکرد، حتما باید از تنبیه و جریمه دولت بهره مند شوند. دسته دیگری از مردم بر این باورند که کاهش قیمت تمام شده و ارزان تر بودن تولیدات داخلی نسبت کالاهای بی کیفیت وارداتی روشی مناسب برای تسخیر بازارهای داخل است.