* اخبار ,گزارش‌هاو مقاله های اقتصادی خود را برای درج در سایت صبا ایران در قسمت تماس با ما ارسال نمایید*      
جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 29
کد خبر: ۷۲۵۰۲
تاریخ انتشار: ۰۵ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۱۶:۴۱
 
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
* رومینگ ملی موبایل و رویای نبود حتی یک سیم کارت بدون آنتن * مشترکان، اپراتورها و مسئولان درباره رومینگ ملی چه می ‌گویند
روزنامه  راه مردم- فاطمه سامعی: براساس آخرین اعلام مسئولان در حال حاضر ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران 96.92 درصد است و بیش از 70 میلیون سیم کارت فعال در کشور وجود دارد. همراه اول 61 درصد بازار سیم کارت کشور را در اختیار دارد و مابقی سهم بازار در اختیار دو اپراتور ایرانسل و رایتل است. برای بهبود کیفیت پوشش تلفن همراه و افزایش پوشش شبکه سیار در سراسر کشور، در 25 خرداد 93 فاز نخست اتصال متقابل بین اپراتورهای تلفن همراه (رومینگ ملی) افتتاح شد. هدف از برقراری رومنیگ ملی این است که مشترکان یک اپراتور در هر مکان که آنتن نداشتند از شبکه و آنتن‌ های 2 اپراتور دیگر استفاده کنند و ارتباط سیم‌ کارت آنها قطع نشود. در نخستین روز پس از افتتاح فاز نخست اعلام شد در تهران 8 هزار نفر از مشترکان رایتل از آنتن‌ همراه اول و 5 هزار رایتلی نیز از آنتن ایرانسل استفاده کردند. فاز نخست این طرح با باز شدن شبکه همراه اول و ایرانسل روی مشترکان رایتل آغاز شد و فاز دوم یک ماه بعد در 24 تیرماه 93 با باز شدن شبکه همراه اول و ایرانسل روی یکدیگر تکمیل شد. همچنین قرار بود فاز سوم با دو طرفه شدن رومینگ و امکان استفاده متقابل مشترکان اپراتورهای همراه اول و ایرانسل از شبکه رایتل همراه باشد که فعلا و پس از گذشت 10 ماه این مرحله هنوز اجرایی نشده است.

 نحوه فعال سازی و غیرفعال سازی رومینگ ملی
برای نخستین بار در کشور با برقراری رومینگ ملی و همکاری اپراتورهای داخلی (همراه اول و ایرانسل) موفق به تکمیل پوشش سراسری در تمامی جاده‌ها و شهرهای ایران شده است.
رومینگ ملی خدمتی است که با استفاده از آن، مشترکان اپراتورها می‌ توانند از خدمات پایه شامل تماس صوتی، پیامک و اینترنت همراه سایر اپراتورها (نسل دوم) در مناطق خارج از پوشش‌ دهی اپراتور خود استفاده کنند. به این ترتیب مشترکان تمام اپراتورها از بیشترین پوشش شبکه تلفن همراه در کشور برخوردار می شوند.
در حالت رومینگ، کیفیت ارائه خدمات به مشترکان، مطابق سطح کیفیت خدمات اپراتور میزبان خواهد بود و فعلا سرویس اینترنت دریافتی در این مناطق نیز در سطح GPRS/EDGE (نسل دوم) است.
برای فعال ‌سازی این سرویس، مشترک باید تنظیمات مربوط به انتخاب «حالت شبکه» را در دستگاه مورد استفاده خود، روی وضعیت Dual Mode یا WCDMA / GSM قرار دهد. سپس با ورود مجدد مشترک به مناطق تحت پوشش شبکه اپراتور اصلی، در زمان کوتاهی، شبکه اپراتور اصلی مجدد ر روی دستگاه ثبت می شود. همچنین در صورت ناموفق بودن جستجوی خودکار، می‌ توان به ‌صورت دستی یکی از شبکه های موجود را جستجو و ثبت کرد. برای غیر فعال ‌سازی این سرویس نیز مشترک باید تنظیمات مربوط به انتخاب «حالت شبکه» را در دستگاه مورد استفاده خود، روی وضعیت Only WCDMA یا 3G Only  قرار دهد یا به ‌صورت دستی شبکه اپراتور مورد نظر خود را در دستگاه ثبت کند.
پس از فعال شدن رومینگ ملی برای استفاده از سرویس اینترنت در رومینگ نیز باید کاربر تنظیمات اینترنت را روی دستگاه مورد استفاده، اعمال کند و گزینه Data Roaming نیز فعال شود.
این نکته نیز قابل تاکید است که در شرایطی که آنتن اپراتور اصلی کافی باشد مشترک نمی تواند به صورت دستی و دلخواه اپراتور دیگری را برای دریافت سرویس انتخاب کند. وارد شدن به شبکه اپراتور دیگر مستلزم کافی نبودن سطح پوشش اپراتور اصلی است.
هم‌اکنون مشترکان همراه اول نیز در صورت داشتن سیم ‌کارت دیتا می توانند از شبکه 3G رایتل استفاده کنند. اما فعلا امکان استفاده از خدمات مکالمه و پیامک برای مشترکان همراه اول روی شبکه رایتل فراهم نیست.

 هزینه های رومینگ ملی برای مشترکان
هزینه استفاده از خدمات تماس صوتی و پیامک در حالت رومینگ برای مشترکان اپراتورهای تلفن همراه مطابق تعرفه ‌های عادی شبکه (خارج از بسته) محاسبه می شود. به این معنی که مشترک هر تعرفه ای در شبکه اپراتور خود می پردازد در حالت رومینگ نیز همان تعرفه را خواهد پرداخت و هزینه اضافه ای بابت خدمت رومینگ از مشترک اخ نخواهد شد.
همچنین در شبکه رایتل هزینه استفاده از خدمت اینترنت در حالت رومینگ 0.35 ریال به ازای هر کیلوبایت است که نسبت به هزینه مصرف آزاد اینترنت در شبکه اپراتورهای موبایل که 0.5 ریال به ازای هر کیلوبایت است، کمتر است.
استفاده از بسته ها و طرح ها، منوط به حضور در شبکه اپراتور اصلی است و شامل رومینگ نمی شود؛ شاید همین ویژگی نقطه ضعف طرح رومینگ باشد. همچنین هزینه های استفاده از خدمات در حالت رومینگ به اپراتور مقصد تعلق می گیرد. دولت نیز سهم خود را از تماس ‌های روم شده دریافت نمی ‌کند تا انگیزه ‌ای برای اپراتورها برای پذیرایی از تماس اپراتورهای رقیب باشد.

 ارزیابی رگولاتوری از وضعیت رومینگ ملی
آخرین گزارش ارائه شده از وضعیت اجرای طرح رومینگ ملی اپراتورهای تلفن همراه توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از اجرای مطلوب این طرح حکایت دارد.
غلامرضا داداش‌ زاده معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری گفت: براساس گزارش دریافت شده از شبکه اپراتورها در فروردین ماه 94 حدود ۱۸هزار و ۷۸۵ مشترک ایرانسل و ۳۹۳ هزار و ۵۲۲ هزار مشترک رایتل به شبکه همراه اول روم شده و از پوشش آن استفاده کرده ‌اند.
وی افزود: این گزارش نشان می ‌دهد در همین بازه زمانی ۱۲ هزار و ۴۳۷ مشترک همراه اول و ۱۳ هزار و ۹۵۹ مشترک رایتل به شبکه ایرانسل روم شده و پوشش تلفن همراه داشته ‌اند.
داداش‌ زاده با اشاره به اینکه ارائه سرویس رومینگ داخلی در شبکه مستلزم بررسی دقیق فنی و مناطق پوششی است، تصریح کرد: اپراتورها الزام دارند به منظور بهره ‌گیری از پوشش سایر اپراتورها، مناطق فاقد پوشش خود را به صورت دقیق مشخص و به اپراتور دارای پوشش اعلام کنند.

 ارتقای تدریجی رومینگ ملی
به گفته علی اصغر عمیدیان معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با اجرای طرح رومینگ ملی بین اپراتورهای مختلف شبکه سیار در نقاطی که امکان فنی اجرای رومینگ ملی میسر بود، در حال حاضر مشترکین اپراتور سوم در بیش از 50 هزار کیلومتر از جاده های اصلی و فرعی و بیش از 30 هزار روستا امکان دریافت سرویس شبکه سیار با استفاده از امکانات اپراتورهای اول و دوم را پیدا کرده اند و مشترکین اپراتور دوم هم به همین نسبت از امکانات شبکه اپراتور اول بهره مند شده اند.
رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در گفت وگو با خبرنگار «راه مردم» در پاسخ به این سئوال که آیا هم اکنون رومینگ ملی در سراسر کشور اجرایی شده است؟ گفت: هم اکنون هیچ نقطه از کشور بدون سیگنال وجود ندارد، در هر نقطه از کشور حداقل یک اپراتور آنتن دارد و مشترکان اپراتورهای دیگر می توانند از شبکه آن اپراتور استفاده کنند.
وی در پاسخ به این سئوال که برخی از مشترکان اعلام می کنند که امکان استفاده از سرویس رومینگ همواره و در تمام مناطق وجود ندارد، گفت: قطعا زمانی که گوشی مشترک تشخیص دهد که در این مکان توان ارسالی از سرویس دهنده پایین است و سطح سیگنال اپراتور افت کرده اما اپراتور دیگری سطح سیگنال بالایی دارد به صورت اتوماتیک به اپراتور دیگر سوئیچ می‌کند. از روزی که طرح رومینگ ملی را استارت زدیم تا روزی که این طرح به نتیجه رسید حدود 6 ماه طول ‌کشید و در این مدت مناطق تحت پوشش ملی افزایش یافت.
عمیدیان با تاکید بر اینکه رومینگ ملی یعنی با کمک 3 اپراتور بتوانید تمام کشور را پوشش دهید، گفت: اپراتورها برای اجرای این طرح و ارائه سرویس رومینگ به یکدیگر ملزم هستند و تفاهم نامه امضاء کرده ‌اند. علاوه بر اینکه همکاری خوبی بین اپراتورها برقرار است؛ همچنان که رایتل در ابتدای اجرای این طرح با یکی از اپراتور بر سر نقاط رومینگ مشکل داشت و به آن اپراتور اعلام کردند که خواهان باز شدن رومینگ در چه مناطقی هستند و مشکل حل شد.
رئیس رگولاتوری در پاسخ به این سئوال که آیا رومینگ ملی از ارائه سرویس مکالمه و EDGE (اینترنت نسل 2) به ارائه سرویس اینترنت نسل 3 و 4 ارتقا خواهد یافت، گفت: به تدریج ارتقای سرویس دهی در رومینگ ملی نیز انجام خواهد شد.
اپراتورها چه می گویند
یکی از سئوالاتی که از ابتدای اجرای رومینگ ملی همواره مورد سئوال و ابهام بود،‌ برخورد اپراتور غالب بازار با رومینگ ملی و استفاده اپراتورهای دیگر از شبکه‌ آماده او است. اینکه اپراتوری پس از صرف سال‌ ها زمان و هزینه شبکه آماده خود را در اختیار دیگر رقبا قرار دهد موضوعی است که با تردید همراه بود. به ویژه این موضوع درباره رقابت همراه اول و ایرانسل بیشتر خاص می شود.
وحید صدوقی مدیرعامل همراه اول با اشاره به وضعیت فعلی برقراری سرویس رومینگ در گفت وگو با خبرنگار «راه مردم»، اظهار داشت: در ایام عید 94 روزانه به طور متوسط  بالغ به 600 هزار نفر از مشترکان اپراتورهای ایرانسل و رایتل از شبکه همراه اول استفاده کرده ‌اند؛ در تمامی استان ‌ها سرویس رومینگ با رایتل یکپارچه و سراسری است و با ایرانسل براساس مناطق درخواست داشته و رک‌ های مورد توافق سرویس رومینگ برقرار شده است.
وی درباره ابهام نحوه و تمایل سرویس دهی اپراتور غالب به اپراتورهای کوچک تر و رقیب، تصریح کرد: هیچ مشکلی در سرویس‌ دهی رومینگ وجود ندارد. مگر در ایام نوروز و مکان های پرترافیک که اگر در برخی نقاط ترافیک بیش از ظرفیت شبکه همراه اول باشد قطعاً سرویس دهی براساس اولویت‌ بندی است. به این صورت که اول مشترکان همراه اول و بعد مشترکان اپراتورهای دیگر سرویس می ‌گیرند.
صدوقی یادآور شد: آمار سرویس رومینگ ملی پیوسته به صورت روزانه کنترل می ‌شود. هر روز بیش از 500 هزار نفر از مشترکان 2 اپراتور دیگر در شبکه همراه اول سرویس دریافت می ‌کنند.
مدیرعامل شرکت ارتباطات سیار به ویژه درباره همکاری بین همراه اول و ایرانسل در رومینگ ملی تصریح کرد: همراه اول کمتر از ایرانسل از رومینگ ملی اپراتور میزبان استفاده می ‌کند، به طوری که ماکزیمم تعداد مشترکان همراه اول که از شبکه ایرانسل استفاده کرده ‌اند روزانه10 هزار مشترک بوده است؛ اما از طرف هر 2 اپراتور حداقل روزانه 500 تا 600 هزار نفر از شبکه همراه اول استفاده کرده ‌اند.

 رومینگ ملی توسعه شبکه را کند نمی‌کند
اما با اجرای رومینگ ملی و فراهم شدن امکان استفاده رایتل از آنتن دیگر اپراتورهای تلفن همراه این انتقاد مطرح شد که این شرایط  می تواند اپراتور را از توسعه شبکه و ایجاد زیرساخت دلسرد کند.
سید مجید صدری مدیرعامل اپراتور سوم تلفن همراه در گفت وگو با «راه مردم «در پاسخ به این پرسش تاکید می کند: توسعه شبکه طبق پروانه اپراتور نه تنها متوقف نشده بلکه شتاب بیشتری گرفته است.
وی گفت: همچنان که هم اکنون 2.330 سایت رایتل در کشور فعال است و این آمار در سال 94 به 3500 سایت افزایش خواهد یافت که با رشد خوبی نسبت به سال گذشته روبه ‌رو خواهد بود.
صدری یاد آور شد: در سال 94 نیز حدود 500 سایت LTE راه ‌‌اندازی خواهیم کرد که در حال حاضر حدود 35 سایت LTE در تهران آماده بهره‌ برداری شده است و در اردیبهشت زیر بار خواهند رفت.
مدیرعامل اپراتور سوم تلفن همراه تاکید کرد: از اجرای رومینگ ملی بسیار راضی هستیم.
پیش از این نیز عمیدیان معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که با برقراری رومینگ ملی و در اختیار قرار دادن امکانات اپراتور غالب برای اپراتور کوچک تر چه انگیزه ‌ای برای اپراتورهای ضعیف ‌تر باقی می ‌ماند که شبکه خود را گسترش دهند و برای توسعه سرمایه ‌گذاری ‌های سنگین کند، تاکید کرده بود: تعهدات پروانه ‌ای اپراتورها با اجرای رومینگ ملی فراموش نخواهد شد و رومینگ در ارزیابی تعهدات و اقدامات اپراتور نقشی ندارد. طبق پروانه اپراتورها باید برنامه های توسعه برای آینده را اجرا کنند و رومینگ تنها برای رفاه حال مشترکان آنها است.
از سوی دیگر معاون رگولاتوری نیز تاکید دارد: با توجه به اینکه ممکن است اپراتور مقصد در برخی نقاط ارائه سرویس رومینگ، پوشش مناسبی نداشته و باعث افت کیفیت سرویس برای مشترکان روم شده شود، رگولاتوری برای رفع این مشکل بر تکمیل پوشش تمامی اپراتورها طبق پروانه‌های صادره نظارت دارد.
مخارج گران شبکه سازی با فروش ظرفیت خالی شبکه اپراتورها
کارشناسان نقاط قوت و ضعف توامانی را برای رومینگ ملی متصور هستند؛ از جمله اینکه صابر فیضی مدیرعامل سابق شرکت توسعه اعتماد مبین به عنوان مالک بلوک مدیریتی شرکت مخابرات ایران معتقد است: رومینگ ملی باید از بعد حاکمیت انجام می شد و اگر اصول حاکم عادلانه باشد اپراتور میزبان و میهمان خواهند پذیرفت. چه دلیلی دارد که یک اپراتور اگر در شبکه ‌اش ظرفیت خالی دارد آن را در اختیار دیگری قرار ندهد، ظرفیت را حیف کند و پول آن را نگیرد.
این کارشناس مخابرات تصریح کرد: در گذشته هر دو اپراتور بی‌ دلیل در جاده ‌ها سرمایه ‌گذاری‌ کردند در حالیکه یک اپراتور می ‌توانست سرمایه گذاری کند و به باقی اپراتورها نیز سرویس بفروشد و در این صورت از نصب تعداد زیادی سایت‌ های پرهزینه آهنی در جاده‌ها و حتی در شهرها صرفه‌جویی می ‌شد. بازار باید رقابتی شود و در این شکی نیست. این اقدامات در تمام دنیا انجام شده و باید در ایران نیز زودتر اتفاق می‌افتاد که هم‌اکنون در حال انجام است.
وی یادآور شد: در برخی کشورها برای اجرای رومینگ ملی و صرفه جویی در سرمایه‌ های ملی کشور را به چند منطقه تقسیم می کنند که هر اپراتور وظیفه ایجاد شبکه و پوشش دهی در هر منطقه را بر عهده می گیرد. طبق روشی که در ایران انتخاب شده تمام اپراتورها تمام موظف به تحت پوشش قرار دادن تمام کشور  شده اند.

   واقعیت رومینگ ملی از نگاه مشترکان
علیرغم گذشت 10 ماه از راه‌ اندازی فاز تکمیلی رومینگ ملی رفتار مشتریان نشان می دهد در شهرهای بزرگ که پوشش اپراتورها تکمیل است نیازی به رومینگ به شبکه اپراتور دیگر احساس نمی کنند، بنابراین مشترکان برخورد کمتری با رومینگ در این شهرها داشته اند. علاوه بر این طبق موافقت نامه، رومینگ اپراتورها برای نقاطی که احساس کنند در آنجا نیاز به رومینگ دارند درخواست باز شدن رومینگ را می دهند و بنابراین رومینگ تنها در آن نقاط برای مشترکان آنها قابل استفاده خواهد بود.
از این رو مشترکان همراه اول و ایرانسل در شهرهای بزرگ به روال قدیم عادت داراند و در نقاطی که آنتن ندارند، صبر می کنند تا آنتن باز گردد یا کمی جابه جا
می شوند.
اما اوضاع برای مشترکان رایتل متفاوت است؛ علیرغم اینکه اپراتور مربوطه اعلام می کند که پوشش کاملی حداقل در تهران دارد، اما سر و کار مشترکان این اپراتور به دفعات به طرح رومینگ ملی افتاده و به ویژه پیغام «NO SERVICE» و «رومینگ داده را فعال کنید» بارها روی صفحه گوشی موبایل شان ظاهر می شود.
برخی مشترکان این اپراتور از وضعیت آنتن دهی رایتل اعلام رضایت می کنند و برخی نیز رضایت کاملی از اجرای این طرح ندارند. برای مثال اعلام می کنند که همچنان در مترو سیم ‌کارت رایتل کاملا no service است.
یکی دیگر از مشترکان تهرانی رایتل نیز عنوان می‌ کند که تغییری در وضعیت آنتن ‌دهی سیم کارت خود در محل سکونت احساس نمی کند و رفت و آمدهای سیم کارت رایتل به شبکه دو اپراتور دیگر نیز مشکلات خود را دارد، از جمله اینکه گاهی در رفت و برگشت سیم کارت از شبکه خارج می شود و در حالت searching باقی می ماند.
اما موضوع دیگر، محاسبه هزینه آزاد مکالمات و اینترنت در حالت رومینگ است؛ موضوعی که معاون رگولاتوری نیز درباره آن به مشترکان توصیه می کند که از رومینگ دیتا استفاده نکنند. داداش زاده می گوید: قرار بود بین اپراتورها رومینگ صوتی برقرار شود و رومینگ دیتا بخشی از آن باشد.
قضیه از این قرار است که وقتی مشترکی از محدوده پوشش دهی شبکه اپراتور خود خارج می‌ شود به ‌صورت خودکار امکان دریافت خدمات از شبکه اپراتور میزبان را دارد. حال مشترکی که در شبکه‌ اپراتور تلفن همراه خود برای استفاده از ‌اینترنت بسته تشویقی اینترنت خریداری کرده، وقتی که روی شبکه اپراتور دیگر روم می‌شود، هزینه اینترنت او با تعرفه آزاد محاسبه می ‌شود؛ این در حالی است که اغلب مشترکان تصور می‌ کند که با روم شدن روی شبکه اپراتور بعدی بسته اینترنت نیز روم می شود؛ اما این اتفاق نمی ‌افتد و در نهایت در قبض‌ هزینه تعرفه استفاده آزاد از اینترنت محاسبه می شود.
از سوی دیگر در حالی که قرار بود 3 اپراتور همراه اول، ایرانسل و رایتل برای استفاده متقابل از شبکه های یکدیگر توافق هزینه ای داشته باشند، در غیر این صورت رگولاتوری وارد موضوع خواهد شد، اما هنوز این توافق حاصل نشده و به نظر می رسد بدون مداخله رگولاتوری نیز حاصل نخواهد
 شد.
در حال حاضر رومینگ ملی با توافق اپراتورها و در نقاط فاقد پوشش باز شده است و نه در تمام نقاط سراسر کشور، اما طبق خواسته نهایی رگولاتوری اپراتورها باید در تمام نقاط شبکه خود را به روی اپراتورهای دیگر باز کنند که این امر نیازمند اقدامات فنی متعددی است و احتمالا در سال‌ های آینده شاهد اجرایی شدن این مراحل خواهیم بود.
بنابراین با توجه به حل نشدن موضوع تعرفه رومینگ بین اپراتورها، تحت پوشش کامل قرار نگرفتن نقاط دارای ضعف آنتن دهی، حل نشدن موضوع استفاده از بسته های تخفیفی در حالت رومینگ و ...؛ به نظر می رسد رومینگ ملی اگرچه مسیر بهبود کیفیت خدمات سیار را به درستی می پیماید اما برای حصول نتیجه چشمگیر راه درازی در پیش دارد.


sendبازدید از صفحه اول
sendارسال به دوستان
printنسخه چاپی
info@sabairan.com : ایمیل مستقیم
شماره پیامک : 30008700
نام:
ایمیل:
* نظر:
طراحی و تولید: ایران سامانه