ده سالگی انقلاب لیبی؛ جنگ داخلی بالاخره پایان می‌یابد؟

به نقل از آسوشیتدپرس، لیبیایی‌ها امروز، چهارشنبه ۱۷ فوریه (۲۹ بهمن)، دهمین سالگرد انقلاب ۲۰۱۱ را جشن می‌گیرند ه به سرنگونی و قتل معمر قذافی منجر شد.

این روز در حالی فرا رسیده است که لیبیایی‌ها چشم امید دارند تا دولت تازه تشکیل شده بتواند با برگزاری انتخاباتی دموکراتیک، کشور را به ساحل آرامش برساند.

جشن‌ها از شامگاه سه شنبه در طرابلس، پایتخت، آغاز شد و مردم تحت تحت تدابیر امنیتی شدید در میدان اصلی شهر گرد هم آمدند. خیابان‌ها و میدان‌های اصلی تمیز شده و با بنر‌ها و تصاویر بزرگداشت انقلاب تزئین شده اند. شهر‌های جنوبی لیبی هم شاهد برگزاری جشن‌هایی بودند.

به دنبال خیزش‌های مردمی موسوم به «بهار عربی» که یک دهه پیش آغاز شد، لیبی یکی از بدترین سرنوشت‌ها را پیدا کرد. در سال‌های پس از سرنگونی قذافی، این کشور دچار آشوبی ویرانگر شد و به بهشت شبه نظامیان و گروه‌هایی تبدیل شد که با غارت و قاچاق انسان زندگی می‌کنند.

 

این کشور ثروتمند نفتی سال هاست که اسیر دولت‌های داخلی رقیب است: دولت ضعیف مورد حمایت سازمان ملل متحد در طرابلس در مقابل حکومت ژنرال قدرتمند، خلیفه حفتر، که نیرو‌های موسوم ارتش عربی لیبی در شرق کشور را رهبری می‌کند. هر کدام از این حکومت‌ها حامیانی هم در خارج دارند.

لیبی در سال‌های اخیر با خشونت‌های ویرانگیری مواجه شده است. در آخرین مورد، خلیفه حفتر با حمایت امارات متحده عربی، مصر و روسیه در آوریل ۲۰۱۹ عملیات تهاجمی برای تصرف طرابلس را آغاز کرد، اما اردوگاه او پس از آن که ترکیه با صد‌ها سرباز و هزاران مزدور سوریه‌ای به حمایت از دولت مستقر در طرابلس برخواست، از هم پاشید.

ماه‌ها مذاکره با میانجی گری سازمان ملل متحد به توافقی در ماه اکتبر منجر شد که طی آن درگیری‌ها متوقف شده و ز تمام نیرو‌ها و مزدوران خارجی خواسته شد تا طی سه ماه از لیبی خارج شده و به تحریم تسلیحاتی طرف‌های درگیر که توسط سازمان ملل متحد اعلام شده، پایبند بمانند.

در این گفتگو‌ها همچنین «مجمع گفتگوی سیاسی لیبی» تاسیس شد که اوایل ماه جاری میلادی یک دولت موقت را شامل یک شورای سه نفره ریاستی و یک نخست وزیر، ایجاد کرد تا کشور را به سمت برگزاری انتخابات در ۲۴ دسامبر هدایت کند.

 

در گزارش که «عفو بین الملل» به مناسبت سالگرد انقلاب منتشر کرده است، خواسته شد که افراد مسئول جنایات جنگی و نقض جدی حقوق بشر در ده سال گذشته مشخص شوند.

در سال‌های گذشته لیبی به عنوان مسیر اصلی انتقال پناهجویان فراری از جنگ و فقر آفریقا و خاورمیانه به اروپا مطرح شده است. قاچاقبر‌ها معمولا خانواده‌های ناامید را در قایق‌های بادی بدون امکانات سوار می‌کنند و بسیاری از آن‌ها در دریای مدیترانه سرگردان شده و یا غرق می‌شوند.

هزاران نفر در دریا غرق شده اند، در حالی که باقی افراد یا در زندان‌های کثیف قاچاقبر‌ها اسیرند یا چنانچه توسط مقامات اروپایی دستگیر شوند، به مراکز پرجمعیت نگهداری پناهجویان منتقل می‌شوند.